Αρνητική εξέλιξη χαρακτηρίζουν, σε κοινή ανακοίνωσή τους, η Τομεακή Επιτροπή Καβάλας του ΚΚΕ και το Τομεακό Συμβούλιο Καβάλας της ΚΝΕ, τη συγχώνευση του ΤΕΙ Αν. Μακεδονίας και Θράκης με το ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας και το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος, καθώς εντάσσεται στο συνολικό σχέδιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ για την αναδιάρθρωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης, στη λεγόμενη «νέα χωροταξία της Ανώτατης Εκπαίδευσης», που στόχο έχει να προσαρμοστούν ακόμα περισσότερο η δομή και το περιεχόμενο της Ανώτατης Εκπαίδευσης στις ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας
Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση αναφέρουν:
«Η συμφωνία για τη συγχώνευση του ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης με το ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας και το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ) αποτελεί αρνητική εξέλιξη. Μέσα στη συμφωνία, η οποία άμεσα θα κατατεθεί στον υπουργό Παιδείας, προβλέπεται να λειτουργήσουν στην περιοχή μας τρεις σχολές, δύο στην Καβάλα (σχολή Θετικών Επιστημών και σχολή Επιστημών Διοίκησης) και μία στη Δράμα, που θα περιλαμβάνει τα τμήματα Οινολογίας και Δασολογίας. Ταυτόχρονα, θα ξεκινήσει η λειτουργία δύο ινστιτούτων, το ινστιτούτο Πετρελαίου και το ινστιτούτο Τουρισμού, καθώς επίσης και διετή προγράμματα φοίτησης για απόφοιτους των ΕΠΑΛ σε πρώτη φάση.
Ως ΚΚΕ δεν είμαστε αντίθετοι με την οποιαδήποτε μορφή αναδιάρθρωσης στην τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καθώς δεν εθελοτυφλούμε, βλέπουμε τα προβλήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι ίδιοι οι σπουδαστές και οι οικογένειές τους. Έχει όμως σημασία αν η οποιαδήποτε αναδιάρθρωση γίνεται προς το συμφέρον των φοιτητών και της κοινωνίας συνολικά ή με όρους παζαριού και με στόχο να προωθηθεί το μοντέλο μιας Ανώτατης Εκπαίδευσης πλήρους υποταγμένης στα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων.
Η προωθούμενη συγχώνευση εντάσσεται στο συνολικό σχέδιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ για την αναδιάρθρωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης, στη λεγόμενη “νέα χωροταξία της Ανώτατης Εκπαίδευσης”. Στη βάση αυτού του σχεδίου, άλλωστε, έχουν ήδη προχωρήσει και άλλες συγχωνεύσεις, όπως αυτή για το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αττικής, ενώ έπονται και άλλες. Αποτελεί συνέχεια της πολιτικής των προηγούμενων κυβερνήσεων, με τα αντίστοιχα σχέδια “Αθηνά”.
Βασική στόχευση, εκτός από τα οφέλη της όποιας δημοσιονομικής περιστολής, είναι να προσαρμοστούν ακόμα περισσότερο η δομή και το περιεχόμενο της Ανώτατης Εκπαίδευσης στις ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Και μάλιστα, σύμφωνα με την περιφερειακή εξειδίκευση του λεγόμενου “ολιστικού σχεδίου για την ανάπτυξη”, όπως αυτή διαμορφώθηκε από την κυβέρνηση σε συνεργασία με τους εταίρους της (ΣΕΒ, ΣΕΤΕ, κλπ.) στα περιβόητα “περιφερειακά αναπτυξιακά συνέδρια”.
Με λίγα λόγια, όχι απλώς αναδιάρθρωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης σύμφωνα με τις επιταγές της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αλλά και σύμφωνα με τις ανάγκες αυτής της ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο. Μια άλλη εκδοχή αυτού που περιέγραφαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις ως “σύνδεση της Ανώτατης Εκπαίδευσης με τις …τοπικές κοινωνίες!”. Για αυτό και στην περιοχή μας προκρίνονται αυτές οι συγκεκριμένες σχολές, τα τμήματα και τα ινστιτούτα.
Οι προωθούμενες αλλαγές γίνονται επίσης σύμφωνα με τις επιλογές της ΕΕ και στο έδαφος του προβληματισμού που έχει αναπτυχθεί στους κόλπους της, για την καθυστέρηση στη διαμόρφωση του “Ενιαίου Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας”, ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Δεν είναι τυχαία η στήριξη σε αυτό το σχέδιο της κυβέρνησης από όλους τους εργοδοτικούς φορείς, βιομήχανους, τραπεζίτες, μεγαλοξενοδόχους, εφοπλιστές, κλπ. Ούτε βέβαια η θετική στάση από τα υπόλοιπα κόμματα του κεφαλαίου, ιδιαίτερα από τη ΝΔ. Οι όποιες “ενστάσεις” και “αντιρρήσεις” προβάλει τώρα η ΝΔ, με πρόσχημα την υποτιθέμενη “υποβάθμιση” του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, που το θεωρεί και δικό της “παιδί”, δεν αναιρεί τη στρατηγική της συμφωνία στον πυρήνα των αλλαγών που προχωρά η κυβέρνηση. Μια συμφωνία που εκφράστηκε και στις υπόλοιπες μέχρι τώρα αντίστοιχες συγχωνεύσεις.
ΕΕ, βιομήχανοι, κυβέρνηση, κόμματα του κεφαλαίου, όλοι μαζί και ο καθένας χώρια έχουν το ίδιο “όραμα”, για μια Ανώτατη Εκπαίδευση με “αυτονομία”, δηλαδή με ανταποδοτική λειτουργία σύμφωνα με τους νόμους της αγοράς και με κυρίαρχη τη σχέση κόστους – οφέλους, επομένως λειτουργία τμημάτων και σχολών που θα μπορούν να ανοίγουν “μπίζνες” με επιχειρήσεις, ό,τι πάνω-κάτω ισχύει σήμερα με τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών. Το “όραμά” τους χωρά τα κέρδη των επιχειρήσεων, οι οποίες πρέπει να έχουν λόγο από τη διοίκηση ως και τα Προγράμματα Σπουδών. Δεν χωρά όμως τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, των εργαζομένων, των αυτοαπασχολουμένων στις πόλεις και την ύπαιθρο. Δεν χωρά τις ανάγκες των φοιτητών για φοιτητική μέριμνα, για μορφωτικά δικαιώματα, για πτυχία με αξία και δουλειά με δικαιώματα.
Για αυτό και στη συμφωνία, που πάει χωρίς χρονοτριβή για να νομοθετηθεί, δεν γίνεται κουβέντα για αύξηση της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη φοιτητική μέριμνα, για τη σίτιση, για τη στέγαση, για προσλήψεις μόνιμου εκπαιδευτικού, διοικητικού και βοηθητικού προσωπικού.
Παράλληλα, είναι φανερό ότι και με τη θέσπιση των διετών προγραμμάτων φοίτησης, εντείνεται η κατηγοριοποίηση σχολών και πτυχίων. Τα διετή προγράμματα προορίζονται για να παράγουν και να ανακυκλώνουν μια μεγάλη μάζα μισοειδικευμένου εργατικού δυναμικού, που στην ουσία θα εναλλάσσεται από την ανεργία στη δουλειά χωρίς δικαιώματα, με μισθούς “χαρτζιλίκι” και ωράρια λάστιχο και από εκεί στα διάφορα προγράμματα διαχείρισης της φτώχειας και της τεράστιας ανεργίας, την κοινωφελή εργασία, προγράμματα που θα προωθούν τα “νέα συνεργατικά εγχειρήματα της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας”.
Τεράστιο θέμα εγείρεται τι θα γίνει με τους σημερινούς σπουδαστές των τμημάτων του ΤΕΙ ΑΜΘ, καθώς και με τους απόφοιτους. Το τοπίο είναι αρκετά ασαφές και επίτηδες “αόριστο”. Αυτό έγκεινται στο αν πραγματικά θα τελειώσουν τις σπουδές στο επιστημονικό αντικείμενο που αποφάσισαν να σπουδάσουν ή θα το μετριάσουν με “λίγο από ό,τι έχει στο μενού”, αλλά και το τι ισχύ θα έχει το πτυχίο μιας τέτοιας σχολής, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες της εργασιακής ζούγκλας, που το πτυχίο έτσι και αλλιώς δεν σου εξασφαλίζει ότι θα βρεις δουλειά.
Ταυτόχρονα, προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι και το προϊόν που επιθυμούν να δημιουργηθεί για την καλύτερη εναρμόνιση με την αγορά, γίνεται σε πολλές περιπτώσεις με λογική “ανακατέματος της τράπουλας”. Για παράδειγμα, το ότι επιλέχθηκε να δημιουργηθεί στην Καβάλα σχολή Θετικών Επιστημών, σίγουρα σχετίζεται με το τι καθηγητές υπάρχουν διαθέσιμοι αυτή τη στιγμή στο ΤΕΙ ΑΜΘ και όχι με έναν κεντρικό σχεδιασμό που θα εκτιμά το τι σχολές, ποια επιστημονική γνώση απαιτούνται σήμερα για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής της κοινωνίας.
Ή ακόμα, αναρωτιόμαστε πως γίνεται οι διοικούντες του ΤΕΙ ΑΜΘ, μαζί και από κοινού με τη δήμαρχο και τον αντιπεριφερειάρχη Καβάλας σήμερα να πανηγυρίζουν για την προωθούμενη συγχώνευση, ενώ λίγους μήνες πριν είχαν “βγει στα κάγκελα”, καταγγέλλοντας την οποιαδήποτε σκέψη συγχώνευσης με το Διεθνές Πανεπιστήμιο. Βέβαια, τότε υπήρχε σε αναμονή το σενάριο συγχώνευσης με το ΔΠΘ και σε εξέλιξη το σενάριο συγχώνευσης με το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Είναι φανερό πως τα κριτήρια κάθε άλλο παρά ακαδημαϊκά ήταν και είναι!
Για το ΚΚΕ, η λύση βρίσκεται στο δρόμο του αγώνα και της διεκδίκησης από το φοιτητικό κίνημα, τους εργαζόμενους, όλο το λαό που θα βάλει απέναντι το μοντέλο “Πανεπιστήμιο ΑΕ”, την ΕΕ, τις κυβερνήσεις και τους μονοπωλιακούς ομίλους που το χτίζουν λιθαράκι λιθαράκι.
Να υψωθεί μέτωπο ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ και να μπει στην προμετωπίδα το αίτημα για ουσιαστική αναβάθμιση όλων των τμημάτων και σπουδών. Μόνη ουσιαστική διέξοδος από αυτή την παράλογη κατάσταση είναι η πρόταση του ΚΚΕ και η πάλη για ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, η πάλη για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης που κριτήριο δεν είναι τα κέρδη των μονοπωλίων, αλλά οι λαϊκές ανάγκες και αυτές θα υπηρετούν οι επιστήμονες και ερευνητές δουλεύοντας με δικαιώματα.
Το πραγματικό κριτήριο θα πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση των πραγματικών σύγχρονων αναγκών του λαού και της νεολαίας και αυτό σίγουρα δεν θα συμβεί όσο υπάρχει αναρχία στο τι είδους Πανεπιστήμιο θα δημιουργηθεί και σε ποια πόλη, μια αναρχία που τη δημιουργούν οι ίδιοι οι νόμοι της αγοράς. Λύση σε αυτό θα δώσει η ύπαρξη ενός πτυχίου ανά επιστημονικό αντικείμενο, ο κεντρικός σχεδιασμός από την ίδια την κοινωνία όσον αφορά και το που, αλλά και το τι είδους Πανεπιστήμιο θα δημιουργηθεί.
Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ καλεί και μπαίνει μπροστά για να διεκδικηθούν οι ουσιαστικοί όροι που απαιτούνται για να υπάρξει αναβάθμιση και ποιότητα στις σπουδές:
– Το πτυχίο μοναδική προϋπόθεση για την πλήρη πρόσβαση στο επάγγελμα. Κατάργηση των κατηγοριών πτυχίων, τμημάτων και αποφοίτων.
– Ένα και μοναδικό πτυχίο, πανεπιστημιακού επιπέδου, σε κάθε επιστημονικό αντικείμενο με ενιαία, κοινά προγράμματα σπουδών στις αντίστοιχες σχολές.
– Ούτε σκέψη για δίδακτρα στα προπτυχιακά. Να καταργηθούν τώρα τα δίδακτρα οποιασδήποτε μορφής στις μεταπτυχιακές σπουδές.
– Κρατική χρηματοδότηση για ουσιαστική ενίσχυση σε υποδομές και μόνιμο προσωπικό, για την κάλυψη όλων των λειτουργικών αναγκών των Ιδρυμάτων.
– Πρόσβαση χωρίς εμπόδια σε αναβαθμισμένες σπουδές πάνω στο αντικείμενο που επέλεξαν οι φοιτητές. Ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας, εστίες, λέσχες και βιβλιοθήκες παντού και για όλους τους φοιτητές.
– Δουλειά στο αντικείμενο που σπούδασε ο καθένας με δικαιώματα (Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και το σύνολο των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων).
– Αναβαθμισμένη έρευνα και ερευνητικές υποδομές στην υπηρεσία της εξέλιξης των επιστημών και των σύγχρονων λαϊκών αναγκών».
