(Διαβάζεται σε 4″)
Πρωί Σαββάτου πριν το Δεκαπενταύγουστο και τι πιο ευχάριστο (not) από το να προσπαθήσουμε να συνθέσουμε κάποια κομμάτια του παζλ που βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας να απλώνεται, το παζλ της σύγχρονης μεταμνημονιακής Ελλάδας. Παρακολουθώντας, λοιπόν, το πρόγραμμα της ΕΡΤ το πρωί αυτό έμεινα σε δύο σημεία που νομίζω πως αποδίδουν την εικόνα της χώρας σε δύο κρίσιμους τομείς, αλλά στο βάθος χτίζουν κι ένα μεγαλύτερο φόντο.
Αρχικά, είδα άπειρες φορές να παίζει ένα σποτάκι της ΕΡΤ για την κατάκτηση για λογαριασμό της Ελλάδας του χάλκινου μεταλλίου στην Ελληνική Πάλη από τον Νταουρέν Κουρουγκλίεφ και το οποίο κατέληγε με τη φράση: «Σε ευχαριστούμε, Νταουρέν». Μου δημιουργήθηκε ο εξής συνειρμός στο άκουσμά της. Σε ευχαριστούμε Νταουρέν σήμερα που πήρες το μετάλλιο για τη χώρα μας, αλλά δεν μας ενδιαφέρει τί πέρασες για να φτάσεις μέχρι εδώ. Αν πείνασες, αν στερήθηκες πράγματα, αν μπορείς να επιβιώσεις, αν προπονιόσουν σε παραπήγματα, αν είχες τον αναγκαίο εξοπλισμό, αν είχες όσα χρειαζόσουν. Δεν μας ενδιαφέρει αυτό. Μας ενδιαφέρει μόνο η διάκριση. Το πώς έφτασες εκεί είναι δικό σου θέμα και στην τελική αν δεν τα κατάφερνες δεν θα σου λέγαμε ευχαριστώ για την καλή προσπάθεια.
Στο πρόσωπο του Νταουρέν είδα τότε δεκάδες άλλους αθλητές που δίνουν κάθε μέρα μάχη σε παρακμιακά γυμναστήρια, σε ακατάλληλα γήπεδα, σε κολυμβητήρια που δεν λειτουργούν και καταφέρνουν να ξεχωρίσουν, αλλά δεν επιτυγχάνουν μετάλλιο ή διάκριση. Δίπλα σε αυτούς τους αθλητές δεν θα τρέξει κανείς υπουργός να βγει φώτο, κανένας Ευρωβουλευτής δεν θα κάνει γραφικό στο fb βάζοντας πάνω το όνομά και τη σφραγίδα του, κανένας θεσμικός φορέας δεν θα σταθεί δίπλα του. Σε αυτό τον αγώνα είναι μόνος με τον προπονητή του και τους δικούς του ανθρώπους. Μετά από αυτές τις σκέψεις αυτό το «Σ’ ευχαριστούμε, Νταουρέν» άρχισε να μου ακούγεται κυνικό, σκληρό, χρησιμοθηρικό, υστερόβουλο, υποκριτικό. Γιατί στη σύγχρονη Ελλάδα είμαστε πάντα με το νικητή, με το ισχυρό ή με αυτόν που μας συμφέρει, όχι με αυτόν που δίνει μάχη για αξίες, όνειρα και επιτυχία. Θα είμαστε και μαζί του, αν πετύχει. Αν όχι, θα είναι ένας αιθεροβάμων ρομαντικός που πίστεψε σε φούμαρα κι απέτυχε.
Αυτή η νοοτροπία, η σκληρή κυνική χρησιμοθηρική νοοτροπία είναι κυρίαρχη σήμερα στην ελληνική κοινωνία. Σώσε τον εαυτό σου κι άσε τα πάντα γύρω σου να γκρεμίζονται, δες τον διπλανό σου ως αντίπαλο ή εχθρό, κοίτα να τον νικήσεις με κάθε μέσο για μια θέση στον ήλιο, γιατί οι θέσεις αυτές είναι λιγοστές, δεν είναι για πολλούς, δεν είναι όλες για τους καλύτερους.
Και κάπως έτσι μια απλή έκφραση ευγνωμοσύνης (ψεύτικης) με έκανε να ενώσω κάποια κομμάτια του παζλ σήμερα, εδώ για εσάς. Στη συνέχεια, έκανα και μία ακόμη παρατήρηση. Η ΕΡΤ έχει μια εκπομπή που λέγεται «περιφερειακή ανάπτυξη». Να πω την αλήθεια ακούγοντας τον τίτλο χάρηκα γιατί θεωρώ σήμερα την περιφερειακή ανάπτυξη ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα του ελληνικού κράτους και την έλλειψή της την αιτία ενός στρεβλού αθηνοκεντρικού αναπτυξιακού μοντέλου που γεννά τεράστιες ανισότητες μέσα στα πλαίσια της ίδιας χώρας με τις γνωστές συνέπειες της ερήμωσης της επαρχίας και της αποανάπτυξης.
Τελικά, η απογοήτευση ήταν τεράστια. Πρόκειται για ένα δεκαπεντάλεπτο ένθετο, δύο φορές την εβδομάδα, το οποίο αναπαράγει τις ίδιες ιστορίες και παίζει κονσέρβα βίντεο. Μια εκπομπή που θα έπρεπε να έχει σημαντική θέση στην ατζέντα της δημόσιας τηλεόρασης με ρεπορτάζ, συζητήσεις, προτάσεις δεν είναι τίποτα άλλο από την παρουσίαση με ωραίο ινσταγκραμικό τρόπο κάποιων παραδειγμάτων επιχειρήσεων ή επιτευγμάτων που έλαβαν χώρα στην επαρχία.
Κατέληξα πως ούτε σε θεωρητικό επίπεδο νοιάζεται η κυβέρνηση για την περιφερειακή ανάπτυξη. Περισσότερο την προσεγγίζει ως μια απόκλιση, ως μια επιτυχία που βασίστηκε στην προσπάθεια, τις ιδέες, τα χρήματα, την τύχη κάποιου ιδιώτη κι όχι σε ένα περιβάλλον που την ευνοεί. Έτσι στο μυαλό μου, ταυτίστηκε αυτό το σύντομο magazinο για την περιφερειακή ανάπτυξη με το «Σ’ ευχαριστούμε Νταουρέν». Γιατί στην προσπάθεια μας για να κάνουμε κάτι καλύτερο για τον εαυτό μας και τους γύρω μας είμαστε μόνοι. Εάν τα καταφέρουμε θα ακούσουμε κάποιο «ευχαριστώ», ίσως βγούμε καμιά σέλφι με κάποιον παράγοντα, μπορεί να δεχθούμε και κάποια πρόταση οικονομικά συμφέρουσα για εμάς (ηθικά ποιος ξέρει;) αλλά μέχρι τότε κανείς δεν θέλει να μας ξέρει, να μας γνωρίζει. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο κομμάτι του φόντου που παρουσιάζει τη σύγχρονη Ελλάδα, την Ελλάδα 2.0, την Ελλάδα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Αν αποφασίσεις να δώσεις μάχη για να κερδίσεις κάτι καλύτερο, δεν υπάρχουν υποδομές, δεν υπάρχει στήριξη, δεν υπάρχει πολιτεία. Είσαι μόνος. Εάν τα καταφέρεις, θα σε προσέξουν αρκετοί σημαντικοί κι ίσως τελικά να βρεις κι εσύ μια θέση στον ήλιο.
Κοιτάξτε τι brainstorming μου προκάλεσε λίγη ώρα ΕΡΤ. Σαββατιάτικα, Αυγουστιάτικα.
